-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 4
/
andreis-f-epist-1571-06-30.xml
221 lines (221 loc) · 13.7 KB
/
andreis-f-epist-1571-06-30.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc xml:id="andreis-f-epist-1571-06-30">
<titleStmt>
<title>Ad Archiepiscopum Strigoniensem Antonium Verantium, versio electronica</title>
<author ref="http://www.wikidata.org/entity/Q16115490">
<persName xml:lang="hr">Andreis, Franjo Trankvil</persName>
<date>1490-1571</date>
</author>
<editor>
<persName>
<ref>László Szalay</ref>
</persName>
<persName>
<ref>Gusztáv Wenzel</ref>
</persName>
</editor>
<respStmt>
<resp>Editionem electronicam praeparavit</resp>
<persName>
<ref type="viaf" target="6913774">Neven Jovanović</ref>
</persName>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition> Digitalizat kasnijega znanstvenog izdanja (1860-1871). </edition>
</editionStmt>
<extent ana="B">Mg:B Verborum 901</extent>
<publicationStmt>
<p>elektronska verzija: Digitalizacija hrvatskih latinista, znanstveni projekt na
<orgName>
<ref type="viaf" target="124389134">Filozofskom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu</ref>
</orgName>, <placeName ref="3186886">Zagreb</placeName> Hrvatska. <date when-iso="2010-12">Prosinca 2010</date>.</p>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<bibl type="repo" ana="digital">Digitalna verzija: CroALa</bibl>
<bibl> Verancsics Antal, Összes munkái, vol. 6: vegyes levelek 1538--1549, ed.
Szalay László, Pest 1860, nr. 19, p. 32--33. <ref target="http://www.archive.org/details/verancsicsantal06vera">Facsimile
digitale apud Archive.org.</ref>
</bibl>
<bibl> Verancsics Antal összes munkái [The Complete Works of Antal Verancsics], ed.
László Szalay and Gusztáv Wenzel, vol. 7 (Budapest, 1865), Nr. 24, pp. 42--43.
<ref target="http://www.archive.org/details/verancsicsantal07vera">Facsimile
digitale apud Archive.org.</ref>
</bibl>
<bibl> Verancsics Antal összes munkái [The Complete Works of Antal Verancsics], vol.
10, Vegyes levelek, 1569-1571 ; közli <editor>
<persName>
<ref xml:id="editor">Wenzel
Gusztáv</ref>
</persName>
</editor>. - Pest, 1871. - (Monumenta Hungariae historica. 2.
Scriptores = Magyar történelmi emlékek. Osztály 2. Irók ; 25), Nr. 1, pp. 3--11
(<ref target="http://www.archive.org/details/verancsicsantal05wenzgoog">facsimile digitale in Archive.org</ref>)</bibl>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc xml:id="andreisvrancic15710630">
<abstract>
<p/>
</abstract>
<settingDesc>
<place ana="origin">
<placeName ref="http://www.wikidata.org/wiki/Q1780">Posonium</placeName>
</place>
</settingDesc>
<particDesc>
<person role="sender">
<persName ref="and02">Andreis, Franjo Trankvil</persName>
</person>
<person role="recipient">
<persName ref="vranc01">Vrančić, Antun</persName>
</person>
</particDesc>
<langUsage>
<language ident="lat" xml:lang="hrv">latinski</language>
</langUsage>
<creation>
<date when="1571-06-30" period="15xx_3_third">1571-06-30</date>
<placeName>Posonii</placeName>
</creation>
<textClass>
<keywords scheme="typus">
<term>prosa</term>
</keywords>
<keywords scheme="aetas">
<term>Litterae renatae (1400-1600)</term>
<term>Saeculum 16 (1501-1600)</term>
<term>1501-1550</term>
<term>1551-1600</term>
</keywords>
<keywords scheme="genre">
<term>prosa oratio - epistula</term>
</keywords>
</textClass>
</profileDesc>
<revisionDesc>
<change>
<persName>
<ref type="viaf" target="6913774">Neven Jovanović</ref>
</persName>
<date>2012-08-30</date> Svako pismo u posebnoj
datoteci. </change>
<change>
<persName>
<ref type="viaf" target="6913774">Neven Jovanović</ref>
</persName>
<persName>Luka Špoljarić</persName>
<date>2012-07-10</date>
Novo, unificirano zaglavlje. </change>
<change>
<date>2010-12-18</date>
<persName>
<ref type="viaf" target="6913774">Neven Jovanović</ref>
</persName> Početna verzija. </change>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text>
<body>
<div type="prosa-epistula" xml:id="fta-av06" corresp="#andreisvrancic15710630">
<pb n="215"/>
<gap reason="irrelevant"/>
<head>XCII. <foreign xml:lang="hu">Verancsics Antalnak Andronicus
Tranquillus.</foreign>
</head>
<opener>Ad Archiepiscopum Strigoniensem Antonium Verantium Tranquillus Andronicus.
Reverendissime et Illustrissime Domine!</opener>
<p>Existimavi me operae pretium esse facturum, <note>
<date when="1571-06-30">1571. jun 30.</date>
</note> si de his te absentem admoneam, de quibus coram agere prohibuit ingens
silva tuorum negotiorum. Ea tamen, etsi tibi cognita sunt, neque ego hanc mihi
sapientiam temere arrogo, neque adeo sum impudens, ut quasi sus Minervam te
doceam, virum ingenio singulari praeditum, excultumque studiis doctrinarum. Sed
certe, ut iustis rationibus tibi persuadeam, ne differas ceteris praetermissis
accingere te ad decus et famam nominis tui sempiternam. Non <pb n="216"/> autem
vereor, quod hanc meam erga te voluntatem, senis inquam hominis, et veterani
amici, tuique cupidissimi, (qua mansuetudine es supra ceteros mortales), <gap/>
et moleste ferres, utpote qui non tam prudentiam in amicis requiras, quam
voluntatem metiaris. In altero si <corr>defecimus</corr>, alterum sane non
desiderabis. Sed iam venio ad rem, neque necesse est, ut recenseam initia tui
generis et nobilitatis, aut aetatis prima rudimenta, sive ut maiores tui
profugerint in Dalmatiam ex Moesia, quum Turcus eam occupasset. Haec enim sunt
alterius considerationis. Igitur adhuc adolescens, ut accepimus, instructus
bonis litteris et moribus, quatenus illa aetas patiebatur, profectus es in
Ungariam, ubi virtuti praecipue nostrorum hominum nunquam defuit locus ad
amplissimas dignitates honoris et fortunarum. Postea quum in virum evasisses, et
viderere tractandis maioribus negotiis idoneus, multas et varias, et nobiles
legationes, primum sub Joanne Rege, deinde sub Caesaribus Ferdinando et
Maximiliano fideliter, prudenter, <sic>dextere</sic>, servata semper Principum auctoritate,
obiisti. Quamobrem tibi externo, nec petenti, nec ambienti, merito quidem
virtutis et industriae ultro donata sunt amplissima sacerdotia, atque praelatus
es clarissimis genere atque titulis illustribus, quorum maiores in Ungaria
primis honoribus defuncti sunt. At tu quidem laetari debes, non tam fructu et
amplitudine sacerdotiorum, quam praemio virtutis, et iudicio Principum,
praesertim hoc infelicissimo rerum statu, in tam corruptis moribus omnium huius
aetatis, unde profligata virtus exulat, probitas probro est, innocentia ludibrio
habetur, et in obscuro sepulta iacet, contra nequissimus quisque ac
imperitissimus extollitur. Quare hoc exemplum, <pb n="217"/> quod in te evehendo
ad hoc Archiepiscopale munus multo maximum, et proximum fastigio Regiae
Maiestatis, nuper editum est applausu bonorum omnium rarum est admodum, ac in
omni vita memorabile. Neque dubito, quin in eo gerendo et Deo, et Principi, et
populis satisfaceres magnitudine animi, pervigili labore, pietate atque
prudentia. Non decet autem, felicitatem ingenii tui in ista dumtaxat muneris
administratione conquiescere; sed in hiis perangustis vitae spatiis altius
evehi, et ad immortalitatem niti. Nam vel indignis et nefariis istiusmodi, ac
etiam longe amplior dignitas saepius contigit, quorum omnia simul cum vita
extinguuntur, eorum quoque nomina in ipso funere intereunt. Constat, infinitos
ab orbe condito principes fuisse tum inutiles, tum eos, qui laudem merebantur;
at paucissimorum hodie memoria extat; atque hi quoque cum reliqua turba tenebris
premerentur, perinde ac <add resp="#editor">(si)</add> nunquam in rerum natura
fuissent, nisi quorundam scriptorum ingeniis felicibus vindicarentur
<sic>ob</sic> oblivione. Alioquin nec victoriarum fama Liberi patris, nec
labores Herculis, nec multorum gestae res illustres ad nos pervenissent; et quod
omnium maximum est, non abundaremus optimis artibus et documentis ad vitam
sancte beateque degendam. Nec solum animi beneficio litterarum excoluntur, sed
etiam vita prorogatur in temporum aeternitatem. Adde, quod hi, qui pollent
ingenio atque prudentia, quum se ad scribendum contulerunt, non modo sibi ipsis,
sed et aliis, de quibus in suis scriptis mentionem cum laude faciunt,
immortalitatem parant.</p>
<p>Itaque, Praesul optime, cui providentiae dono ad praeclaras dotes ingenii tui
litterarum ingens doctrinarumque studium accessit; te hortor ex animo, ut <pb n="218"/> properes, dum aetas viget ad immortalitatem, et aliquid temporis
subducas de curis publicis et domesticis, sub eisque horis interdum divertas ad
scribendum, tanquam ad amoenum aliquod viridarium, ubi te oblectes multis
nominibus; quo pacto etiam valetudini consules, quae assiduis laboribus
frangitur, brevique corruit. Proinde intermissione utendum est, quo studiis
melioribus diu sufficias. Non inficior, aliam praeterea viam ducere ad veram
gloriam et immortalem, si munus nostrae vocationis omnibus numeris impleamus.
Ceterum ea quidem ardua et difficilis est, sentibus et virgultis oppleta,
propemodum deserta manet, nec temere invenitur, nisi a paucis Divinitus genitis
ac Deo amicis. Quare quos ab ea deterret difficultas itineris et inbecillitas
virium humanarum, ii saltem in hac haereant, per quam incedentibus et minus
laboris adeundum est, et aliquid permixtum est iucunditatis; siquidem
prospiciunt eo labore prorogari sibi vitam in longissima tempora. Te vero, vir
ornatissime, invictique animi, quem nullus labor, nullae rationes tuae
valetudinis a studiis revocant, quin igitur appellas animum ad scribendum, et
commendas tuum nomen aeternitati, atque eos etiam asseras a mortalitate, de
quorum rebus gestis scribes. Innata est tibi facundia singularis, teque in omni
genere scribendi excellere satis constat. Atqui haec tempora, varietate rerum ac
personarum insignia, postulant, ut de ipsis historia scribatur, et scitu digna
proferantur in lucem, quae obruta in tenebris iacent. Quod arbitramur te unum
imprimis posse insigniter et luculenter facere. Non autem flagitamus, terrarum
omnium res gestas complectaris, id enim esset immensi operis; sed tantum, qui
per hos annos in <pb n="219"/> Pannonia successus fuerunt, qui eventus vel
prosperi vel adversi secuti sunt, neque vera subtrahendo, neque affingendo
falsa, quod ea tibi omnia notissima sunt, quaedam etiam a te pertractata. Multis
interfuisti, quibusdam etiam praefuisti. Quod si feceris, ut speramus, magnum
fructum tui laboris ferres. Nam gentem Ungarorum, quam illustraveris, hoc tibi
beneficio magnopere devinces, et nomen tuum celebre manebit inter mortales in
memoria sempiterna, cuius maxima pars in tuam familiam et patriam redundabit.
Tunc demum intelliges, me tibi fideliter et amanter consuluisse.</p>
<closer>
<salute>Vale diu felix nostrique memor.</salute>
<dateline>
<placeName>Posonii</placeName>
<date when="1571-06-30">die ultima Junii anno Domini 1571.</date>
</dateline>
<signed>Tuus Tranquillus.</signed>
</closer>
</div>
</body>
</text>
</TEI>